Page 497 - 100
P. 497
๑๐ ทศวรรษ ที่ยั่งยืน...สู่ทศวรรษหน้าที่ท้าทาย
พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาให้นักเรียนชาย
ี
ั
ของโรงเรียนราชวิทยาลัยและนักเรียนหญิงของโรงเรียนสุนันทาลัยท่สอบช้นหกแล้ว เข้าสอบชิงทุนหลวงคิงสกอลาชิพ
เพื่อไปศึกษาต่อต่างประเทศ หม่อมเจ้าหญิงมัณฑารพ กมลาศน์ ทรงสอบได้ที่หนึ่ง แต่ขณะนั้นไม่เป็นที่นิยม
ในการส่งเจ้านายผู้หญิงไปเรียนต่อต่างประเทศ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงพระราชทานเงิน
๓๐ ชั่ง เป็นรางวัลแทนการศึกษาต่อในต่างประเทศ
ครูต้นแบบของวิชาชีพการพยาบาล พระองค์นี้ ทรงมีคุณูปการอย่างใหญ่หลวง ทั้งในความเป็นครู
และพยาบาลตลอดพระชนม์ชีพ ทรงท�าหน้าที่ครูทั้งการศึกษาในระบบและนอกระบบ ดังประวัติการทรงงานที่
ทรงทุ่มเทในทุกวิชาชีพที่ทรงรับผิดชอบ ดังนี้
พุทธศักราช ๒๔๓๖ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงโปรดเกล้าฯ
ให้หม่อมเจ้าหญิงมัณฑารพ กมลาศน์ เข้าไปถวายพระอักษรภาษาอังกฤษแด่สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้า
วไลยอลงกรณ์ ที่โรงเรียนราชกุมารี ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยในพระบรมมหาราชวัง
พุทธศักราช ๒๔๔๘ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถฯ มีพระเสาวนีย์ให้หม่อมเจ้าหญิงมัณฑารพ
กมลาศน์ มาเป็นอาจารย์สอนนักเรียนชั้นใหญ่ โรงเรียนราชินี ต�าบลปากคลองตลาด ต่อมาทรงพระกรุณา
โปรดเกล้าฯ ให้รักษาการต�าแหน่งอาจารย์ใหญ่
พุทธศักราช ๒๔๕๓ หม่อมเจ้าหญิงมัณฑารพ กมลาศน์ ทรงรับหน้าที่เป็นอาจารย์สอนภาษาอังกฤษที่
โรงเรียนกุลสตรีวังหลัง (ปัจจุบันคือ โรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย) และทรงได้รับมอบหมายให้ด�าเนินงานหนังสือพิมพ์
แสงอรุณ หรือ Day Break ซึ่งเป็นหนังสือพิมพ์ที่คณะมิชชันนารีอเมริกันได้ริเริ่มด�าเนินการขึ้นเมื่อพุทธศักราช
๒๔๕๓ ภายหลังคณะมิชชันนารีมีภาระงานรับผิดชอบเพิ่มขึ้นมาก แหม่มโคล์แห่งโรงเรียนกุลสตรีวังหลังจึงรับ
มาด�าเนินการต่อ
ื
พุทธศักราช ๒๔๖๑ ทรงเข้าศึกษาวิชาพยาบาลโรงเรียนนางพยาบาลสภากาชาดสยาม เน่องจาก
พลเอกสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนารถ กรมหลวงพิศณุโลกประชานารถ อุปนายกสภา
กาชาดสยาม มีด�าริว่า โรงเรียนนางพยาบาลสภากาชาดสยามก�าลังอยู่ในระยะเริ่มต้น ควรจะได้บุคคลที่มีความรู้
�
�
�
ความสามารถ และความรับผิดชอบสูงเข้ามาช่วยทางาน จึงทรงแนะนาให้พลตรีพระยาดารงแพทยาคุณ
(ชื่น พุทธิแพทย์) ผู้อ�านวยการโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ไปชักชวนหม่อมเจ้าหญิงมัณฑารพ กมลาศน์ มาเป็น
ื
ี
นักเรียนนางพยาบาลเพ่อจะได้มอบหมายหน้าท่การบริหารงานโรงเรียนนางพยาบาลของสภากาชาดเพ่อสร้าง
ื
ความเจริญก้าวหน้าแก่วงการพยาบาลต่อไป ด้วยเหตุนี้หม่อมเจ้าหญิงมัณฑารพ กมลาศน์ จึงทรงลาออก
ี
ุ
ี
ี
จากการเป็นอาจารย์โรงเรยนกลสตรวงหลงมาสมครเป็นนกเรยนนางพยาบาลของโรงเรยนนางพยาบาล
ั
ั
ั
ั
ี
สภากาชาดสยาม หลักสูตร ๑ ปี ทรงสอบไล่ได้ประกาศนียบัตรวิชาการพยาบาลในปีพุทธศักราช ๒๔๖๒
496
